فرودگاه پارس‌آباد در ابتدا وابسته به مجموعه عظیم کشت و صنعت مغان تأسیس و در سال ۸۱ از آن منفک و به منظور بهبود خدمات آن به شرکت مادر تخصصی فرودگاه‌های کشور تحویل شد.
به دلیل واقع شدن در مرز شمالی استان، مجاورت با یکی از قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و امکان برقراری ارتباط با کشورهای آسیای میانه، مدیران رویاهای بسیاری برای این فرودگاه مجسم کردند از جمله اینکه فرودگاه پارس‌آباد بن‌بست همیشگی شمال استان را درهم خواهد شکست و به عنوان یک خط هوایی ایمن می‌تواند تمامی کمبودها و مشکلات ناشی از زیرساخت‌های راه زمینی را جبران کند.
هر پرواز این فرودگاه به عنوان توسعه استان قلمداد شد و قرار بود به واسطه آن اردبیل پلی بزند به کشورهای همسایه و هواپیماها تولیدات مختلف استان را بسته بسته صادر کنند.
با این وجود خواب خوش فرودگاه پارس‌آباد گرفتار بی‌برنامگی‌ها و غفلت‌های متعدد است. نه تنها هنوز رویای خروج از بن‌بست شمال استان ترسیم نشده، بلکه امروز رویای استفاده از ظرفیت این فرودگاه برای منطقه آزاد تجاری که هنوز مصوب نشده است، از سوی مدیران و کارشناسان بسیاری ناممکن جلوه می‌کند.
غفلت تاریخی از اهمیت فرودگاه مرزی
فرودگاه پارس‌آباد تا همین چند سال پیش و تا سال ۹۲ که به جهت تعمیر و تجهیز تعطیل نشده بود، پروازهای زیادی را روانه آسمان نکرده بود.
به دلیل محدودیت امکانات فرودگاه بر خلاف انتظاری که از این زیرساخت توسعه می‌رفت، پروازها به ندرت انجام می‌شد و در مقابل اغلب جابه‌جایی بار و مسافر در شمال استان از راه زمینی انجام می‌شد.
سال‌ها نبود راه ریلی و دریایی در کنار مشکلات راه زمینی موجب شده بود، فرودگاه پارس‌آباد به عنوان معقول‌ترین گزینه خروج از بن‌بست در نظر گرفته شود. ایده‌ای که به واقع صحیح بود. اما این نگاه نیز نتوانست در طول نزدیک به چهار دهه دولت‌ها و مدیران مختلف برای توسعه این فرودگاه اقدام اساسی داشته باشند.
با توجه به امکانات فرودگاه ظرفیت اسمی به معنی تعداد مسافر در سال ۲۰۱ هزار و ۶۰۰ نفر تعریف شده است. با این وجود این فرودگاه در ۱۷۰ هکتار ظرفیت بالقوه خود را در طول سال‌های اخیر بروز نداده و امروز سه سال است که به تعطیلی تعمیراتی که به عقیده کارشناسان بسیار زودتر از این زمان می‌توانست به اتمام برسد، برخورده است.
سه سال زمان‌برای تعمیر یک باند
شمال استان اردبیل یکی از مناطق زرخیز کشاورزی و دامداری محسوب می‌شود. مجاورت هدفمند فرودگاه پارس‌آباد با کشت و صنعت مغان با هدف تکمیل زنجیره تولید تا فروش به ویژه صادرات تعریف شده است. در حالی که تنها مسیر پروازی که طی این سال‌ها فرودگاه پارس‌آباد داشته به مقصد تهران بوده است.
غفلت از نگاه توسعه محور مانع از آن شده است تا فرودگاه پارس‌آباد بتواند هواپیماهای خود را در دیگر استان‌ها و یا کشورهای همسایه روی زمین بنشاند. در ادامه در سال ۹۲ مدیران وقت با هدف ضرورت تعمیر و تجهیز باند تعطیلی فرودگاه را اعلام کردند. تعطیلی که بارها وعده اتمام آن به گوش رسید تا جایی که بعدها فرماندار وقت پارس‌آباد را به بیان خبرهای خوشی ترغیب کرد و ولی کریمی از تکمیل عملیات زیرسازی و ترمیم و بازگشایی مجدد باند فرودگاه این شهرستان طی فروردین سال ۹۳ خبر داد.
وعده کریمی روی زمین ماند و دیگر فرماندار این شهرستان با اشاره به اجرای روکش آسفالت و زهکش باند فرودگاه اواخر سال گذشته تأکید کرد: باوجوداینکه مجری طرح در ماه‌های اخیر اعلام کرد کار به اتمام رسیده اما وضعیت خاتمه مطلوب فرود هواپیماهایATRبود که در کشور فقط یک نمونه از آن وجود دارد.
مهدی احمدی افزود: این شرایط موجب محدود شدن پروازهای فرودگاه می‌شد و به همین دلیل ما حاضر به آغاز به کار آن نشدیم تا دولایه آسفالت در باند اجرا شود و زمینه فرود هواپیماهای فوکر ۱۰۰ و ۳۲۰ نیز فراهم شود.
وی بابیان اینکه سه هزار تن قیر برای آسفالت فرودگاه تأمین شده است، متذکر شد: در نیمه اول سال آینده پروژه فرودگاه پارس‌آباد به بهره‌برداری خواهد رسید.
برنامه‌های توسعه دقیقه نود مدیران
هر چند تجهیز باند فرودگاه ضرورتی بود که سال‌ها احساس می‌شد، اما فرودگاه پارس‌آباد در برنامه تجهیز باند خود نیز غفلت‌های یک برنامه توسعه محور را تجربه کرد.
مدیران در حالی تجهیز باند را انجام دادند که پروسه زمان‌بر آن به واقع خود مانع از استفاده از ظرفیت این فرودگاه به مدت سه سال دیگر شد. در عین حال طرح توسعه یک فرودگاه در کمال تعجب با تغییرات در میانه راه همراه بود و این موضوع که چرا برای توسعه فرودگاه از ابتدا برنامه جامعی اجرا نشده است، به مدت ۴۰ سال محل سؤال است.
تا جایی که تیزهوشی دفعتی مدیران در میانه راه تعمیر باند فرودگاه موجب شد زمان تعمیر افزایش یابد و وعده افتتاح از فرودگاه بر اساس آخرین اظهارات مدیران به هفته دولت سال جاری موکول شده است.
رئیس فرودگاه پارس‌آباد با اشاره به روند رو به اتمام بهسازی باند این فرودگاه از تکمیل عملیات تا هفته دولت خبر داد و گفت: متأسفانه به دلایل مختلف این مهم سه سال است به طول انجامیده و هنوز به اتمام نرسیده است.
محمد مهدی سرگزی افزود: در پروژه بهسازی روکش آسفالت و تعریض باند مد نظر بود که در مرحله اول تعریض باند انجام شد و فرودگاه برای نشست و برخواست هواپیماهایATR۷۲ آمادگی داشت.
رئیس فرودگاه پارس‌آباد افزود: هر چند روند تعریض باند به دلیل کمبود اعتبار و جابه‌جایی دولت‌ها با تأخیر مواجه شد اما در ادامه مسئولان پیشنهاد مقاوم‌سازی باند فرودگاه را با هدف پرواز هواپیماهای فوکر ۱۰۰ و ایرباس ۳۲۰ مطرح کردند.
به گفته سرگزی هر چند این پیشنهاد، مناسب و موجب توسعه فرودگاه به ویژه با طرح موضوع ایجاد منطقه آزاد تجاری در شمال استان بود اما در عمل برای تأمین اعتبار کمک چندانی نشد و به همین دلیل روند مقاوم‌سازی باند با تأخیر مواجه شد.
منطقه آزاد و توسعه‌نیافتگی فرودگاه پارس‌آباد
خبرگزاری مهربا وجود تماس مکرر موفق به دریافت نظرات فرماندار فعلی پارس‌آباد و مدیریت فرودگاه‌های استان در خصوص برنامه‌های درازمدت این فرودگاه به ویژه با آغاز فعالیت منطقه آزاد تجاری نشد.
با این وجود مدیرانی که ارزیابی جامعی از وضعیت فرودگاه دارند، تأکید دارند که در آینده به منظور استفاده از ظرفیت این فرودگاه در راستای اهداف اقتصادی منطقه آزاد تجاری باید امکانات و تجهیزات بیشتری به آن پیوند بخورد.
فرماندار سابق پارس‌آباد بابیان اینکه فرودگاه فعلی این شهرستان حداکثر تا ۱۰ سال کارایی دارد، به‌ضرورت تعریف فرودگاه جدید در برنامه‌های بلندمدت تأکید دارد.
احمدی بابیان اینکه جمعیت فعلی پارس‌آباد نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر است، افزود: تا پنج سال آینده جمعیت این شهرستان به نزدیک به یک‌میلیون نفر افزایش خواهد یافت و ضروری است توسعه فرودگاه به‌صورت جدی موردتوجه قرار گیرد.
وی عامل دیگر که توسعه فرودگاه پارس‌آباد یا تعریف فرودگاه جدید را ضروری ساخته منطقه آزاد تجاری عنوان و اضافه کرد: به دلیل اینکه درنهایت این منطقه به تصویب خواهد رسید ما نیازمند ارتقا پروازها و فرودگاه پارس‌آباد هستیم.
مسئولان از امروز به فکر توسعه فرودگاه باشند
در عین حال رئیس فرودگاه پارس‌آباد معتقد است برای منطقه آزاد لازم است امکانات فرودگاه ارتقا یابد و با وضعیت فعلی فرودگاه پاسخگوی نیازها نخواهد بود.
سرگزی با بیان اینکه ترمینال فعلی گنجایش حجم مسافری که قرار است در آینده به واسطه منطقه آزاد سرریز شود را ندارد، متذکر شد: علاوه بر این برای صادرات و واردات نیازمند سوله هستیم که فعلاً نداریم و نهادهای مختلف از جمله گمرک باید در اینجا مستقر شوند.
وی افزود: لازم است زمین‌های اطراف فرودگاه که بیشتر دولتی است به فرودگاه اختصاص یابد تا نسبت به اجرای باند دوم اقدام شود.
سرگزی به این اظهارات که لازم است محل فرودگاه تغییر کند، اعتقادی ندارد و تأکید دارد که موقعیت فعلی قرارگیری فرودگاه مناسب است و اطراف آن را زمین‌های دولتی احاطه کرده است که می‌تواند برای توسعه فرودگاه مورد استفاده قرار گیرد.
رئیس فرودگاه پارس‌آباد افزود: اگر به دنبال توسعه صادرات و واردات هستیم باید برای هواپیماهای باری با وزن بیشتر باند مستقل تعریف کنیم.
وی تأکید دارد که مجموعه این اقدامات می‌تواند به واقع فرودگاه پارس‌آباد را به عنوان یکی از زیرساخت‌های مطلوب راه برای منطقه آزاد آماده کند.
فرودگاه پارس‌آباد بیش از آنکه صدای به هوا برخاستن هواپیما شنیده باشد، سکوت و سکون شنیده است. امروز توسعه این فرودگاه به منزله توسعه چند شهرستان، رونق‌بخش کشاورزی و اهرم توسعه تجارت خارجی محسوب می‌شود.
مسئولان استان این فرودگاه را به عنوان یکی از امتیازات ایجاد منطقه آزاد تجاری طرح کرده‌اند و لازم است در راستای بهره‌گیری مطلوب از آن برنامه جامع و مناسبی جهت توسعه فرودگاه روی میز کار خود قرار دهند.