وعده های 10 ساله خانه دار شدن مردم اردبیل

جعفر عزیزی

دولت در ابتدا طرح پروژه مسکن مهر را با بیان اینکه متقاضیان می توانند با آورد شخصی 75 الی 95 میلیون ریالی و پرداخت اقساط وام در بلند مدت صاحب خانه شوند مطرح کرد. اما چندی نگذشته بود که افزایش سرسام آور قیمت ها نه تنها پروژه مسکن مهر بلکه اقتصاد ایران را نیز تحت شعاع قرار داد.

برخی بر این باورند که افزایش قیمت مصالح، بی برنامگی مدیریت ضعیف، تحریم ها و همچنین دست های پشت پرده برای ناموفق جلوه دادن بزرگترین پروژه دولت نهم و دهم و بعد از آن تغییر دولت و کنار گذاشتن این پروژه از عواملی بود که این طرح عملی نشود.

*روی کار آمدن دولت یازدهم و شوم نامیدن طرح مسکن مهر

مسکن مهر با آنکه در دولت دهم با فراز و نشیبی همراه بود و آنها موفق به اتمام پروژه در زمان مقرر نشدند اما روی کار آمدن دولت جدید آن هم با سیاست های متفاوت باعث شد این پروژه برای مدتی کنار گذاشته شود.

دولت یازدهم هیچ اعتقادی به پروژه مسکن مهر نداشت و آن را میراث شوم عنوان می کرد و در این بین تنها مردم بودند که بازیچه دست سیاست های دولت ها و دست‌های پشت پرده بودند.

برخی بر این باورند که  کنار گذاشتن پروژه مسکن مهر و بی توجهی به آن از سوی دولت جدید که هزاران و میلیون ها خانواده را در بر می گرفت، اقدامی در جهت تخریب و ناکارآمد نشان دادن دولت قبلی محسوب می شد.

*مسکن مهر در اردبیل

در دهه فجر 94 استان اردبیل میزبان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی بود و وی سهم مسکن مهر اردبیل را 52 هزار واحد عنوان کرده بود.

احمد اصغری مهرآبادی با حضور خود در استان اردبیل سه هزار و 882 واحد مسکونی را به بهره برداری رسانده و قول مساعد داد که با توجه با برنامه ریزی های انجام شده، پرونده مسکن مهر اردبیل تا نیمه اول سال 95 بسته شود و چهار هزار واحد باقی مانده نیز به اتمام برسد.

وعده هایی که از سال 85 به مردم داده می شود و با گذشت ده سال از وعده های مکرر مسئولان، تعداد واحدهای به بهره برداری رسیده در استان اردبیل به 48 هزار واحد مسکن مهر رسیده است.

*افزایش مکرر قیمت واحدها و عدم تحویل آنها پس از گذشت 10 سال در اردبیل

با توجه به اینکه هدف دولت، ارائه واحد مسکونی با نازلترین قیمت به مردم کم درآمد و قشر ضعیف جامعه بود، بر آن شد تا زمین های واحدهای مسکونی را به صورت رایگان در اختیار پروژه مسکن مهر قرار دهد.

همچنین دولتی‌ها درصدد بودند تنها با آورد شخصی 75 الی 95 میلیون ریالی و تسهیلات وامی 180 میلیون ریالی مردم را صاحب‌خانه کنند.

اما شد آنچه نباید می شد و در طول 10 سال گذشته به صورت مکرر دریافتی‌های پیمانکاران از متقاضیان در قالب آورد شخصی افزایش یافت تا اینکه در استان اردبیل هر تعاونی به صورت سلیقه ای مبلغی حدود 250 الی 350 میلیون ریال به عنوان آورد شخصی از متقاضیان مسکن مهر دریافت کرده اند و میزان تسهیلات نیز تا سقف 300 میلیون ریال افزایش یافته است.

قرار بر آن بود که با توجه به پیشرفت فیزیکی واحدها، متقاضیان نسبت به پرداخت اقساطی و مرحله به مرحله آورد شخصی اقدام کنند، اما برخی تعاونی ها بنا به خواست پیمانکاران، متقاضیان را مجبور به پرداخت یک‌جای آورد شخصی می کردند و در صورت عدم پرداخت آن، از تکمیل واحد مسکونی سرباز زده و عملیات اجرایی را متوقف می کردند.

*اجحاف در حق متقاضیان با سود دوران مشارکت

برای هر متقاضی مسکن مهر علاوه بر آورد شخصی، تسهیلاتی نیز در قالب وام در نظر گرفته شده است که آن مبلغ به حساب پیمانکار واریز می شود تا نسبت به تکمیل پروژه اقدام کنند.

در پروژه‌های مسکن مهر با برنامه ریزی های انجام شده اولیه، قرار بود که در عرض دوسال واحدها تحویل متقاضیان شود.

در این میان از زمان پرداخت وام تا زمانی که مسکن تحویل متقاضی خواهد شد، سودی برای وام با عنوان سود دوران مشارکت در نظر گرفته شده است.

اما در عمل بر خلاف برنامه ریزی ها، عمده واحدهای مسکن مهر نه تنها در زمان مقرر به بهره برداری نرسید بلکه پس از نزدیک به گذشت 10 سال در استان اردبیل هنوز واحدها تحول متقاضیان نشده است.

با این حال به علت تاخیر در تحویل واحدهای مسکونی از سوی پیمانکاران باید متقاضیان سود دوران مشارکت را متحمل شوند که در اردبیل این سود تا 70 میلیون ریال نیز می رسد.

*چراغ سبز مدیران تعاونی ها به پیمانکاران

در سطح استان اردبیل برخی از تعاونی ها با منفعت اندیشی های پشت پرده، به پیمانکاران چراغ سبز نشان داده و در برابر تمامی کارشکنی آنها و اجحاف در حق و حقوق متقاضیان سکوت کرده اند. پیمانکاران هم در ساخت و ساز واحد‌های مسکونی از شیب بندی سرویس بهداشتی گرفته تا نصب پکیج و آسانسور اهمال کاری و کوتاهی کرده اند.

در این بین مهندسین تعاونی ها، مهندسین مشاور، اداره کل راه و شهرسازی و اداره کل تعاون نیز در برابر اقدامات و ناهنجاری های پیمانکاران سکوت کرده و تنها نظاره گر پایمال شدن حق و حقوق هزاران خانوار در استان اردبیل شده اند.

*دریافت پول از متقاضیان در قالب حامل های انرژی

در طول 10 سال گذشته قیمت های حامل های انرژی افزایش یافته است. در این حال پیمانکاران در اقدامی خودسرانه و با تخلفی آشکارا نسبت به دریافت مبغلی معین با این رویکرد که در سال های گذشته هزینه آب، برق، گاز و دیگر حامل های انرژی در اجرا و احداث پروژه های مسکن مهر افزایش یافته، تعاونی ها و متقاضیان را مجبور به پرداخت مبلغ موردشان کرده‌اند، که در این خصوص علاوه بر آورد شخصی مبلغی حدود 60 میلیون ریال از هر متقاضی دریافت کرده اند.

این در حالی است که قائم مقام وزیر راه و شهرسازی دریافت هرگونه هزینه ای از تعاونی ها را با عنوان حامل های انرژی تخلف عنوان کرده و پیمانکاران را تنها در اجرای پروژه های دولتی مجاز به دریافت مابه التفاوت افزایش حامل های انرژی می داند.

*احداث مسکن مهر اردبیل در حاشیه های شهر/تبدیل شهرک ها به تبعیدگاه

با توجه به این که زمین های مسکن مهر به صورت رایگان در اختیار متقاضیان قرار داده شده بود تا واحدهای مسکونی نیز با قیمتی مناسبی ارائه شود، دولت از ابتدا تصمیم بر آن گرفته که در حاشیه‌های شهر و دور از مرکز شهر نسبت به شهرک سازی مسکن مهر اقدام کند.

شهرک‌هایی که بدون زیرساخت های لازم بوده و از لحاظ امکانات رفاهی، تجاری، آموزشی و درمانی در حد صفر است.

عدم وجود حمل و نقل عمومی و خدمات شهری باعث شده تا شهروندان در منطقه ای همچون تبعیدگاه زندگی کنند.

در شهرک ها باید پیمانکاران تعاونی‌ها ضمن تکمیل آپارتمان های مسکن مهر، نسبت به آسفالت ریزی و ایجاد فضای سبز در آنها اقدام کنند که این امر از سوی متولیان مسکن مهر صورت نگرفت.

محمد شیردل یکی از ساکنان مسکن مهر شهرک علی آباد واقع در مرکز استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار ...... با اشاره به مشکلات موجود در این شهرک اظهار می‌کند: بارها و بارها مشکلات را از مسئولان محلی گرفته تا مسئولان استانی پیگیر شده ایم اما در این استان بی در و پیکر نه کسی صدای ما را می‌شنود و نه پاسخگوی مشکلات و تخلفات هستند.

این متقاضی مسکن مهر که خود کارشناس معماری بوده و عضو نظام مهندسی است در ادامه سخنان خود می گوید که در ساخت واحدهای مسکونی مسکن مهر هیچ نظارتی وجود نداشته و در ساخت آن از مصالح ساختمانی درجه سه، چهار و حتی ضایعات استفاده شده است.

وی می گوید: پیمانکاران در قبال تعهدات خود پایبند نیستند و مدیران تعاونی ها نیز بنا به دلایلی که دور از انتظار نیست، حق و حقوق متقاضیان را پایمال کرده و مورد اجحاف قرار داده اند.

شیردل تصریح می‌کند: پیمانکار علاوه بر آورد شخصی 250 میلیون ریالی، نسبت به دریافت 60 میلیون ریال به صورت کتبی و مستند جهت خرید و نصب پکیج اقدام کرده است. اما پس از گذشت سه ماه در خصوص نصب آن نه پیمانکار مسئولیت آن را عهده دار می شود و نه مدیر تعاونی پاسخگو است.

این شهروند اردبیلی بیان می‌کند: در اطراف آپارتمان ها، پرتگاه های 30 متری وجود داشته و حیاط آنها نیز محوطه سازی نشده است و این امر باعث شد تا چندی پیش خودروی یکی از ساکنین از پرتگاه سقوط کند و به یک خودروی ضایعاتی و اوراقی تبدیل شود.

شیردل می‌گوید: برای واحدهای مسکن مهر نزدیک به 40 مورد نقص و ایراد به صورت کتبی تهیه کرده ام و برای مرتفع شدن آن‌ها پیگیری کرده ام اما هیچ احد الناسی پاسخگو نیست.

وی  با اشاره به طول کشیدن چند ساله ی تحویل مسکن مهر تصریح می‌کند: بنده زمانی که مجرد بودم نسبت به ثبت نام مسکن مهر اقدام کردم اما از آن زمان نزدیک به 10 سال می‌گذرد و حالا فرزندم در مقطع دوم ابتدایی تحصیل می کند و در حال حاضر نیز واحد مسکونی‌مان تکمیل نشده و از روی ناچاری در اینجا ساکن شده ایم.

پروژه ای که در راستای خدمت به مردم علی الخصوص مستضعفین و قشر کم درآمد جامعه در نظر گرفته شده بود، حالا در دولت یازدهم، پس از گذشته یک دهه موجب نارضایتی و ایجاد بدبینی در بین مردم شده و همچنان هیچ مسئولی صدای مظلومانه متقاضیان مسکن مهر را در استان اردبیل نمی شنود.