دکتر سید محمدهادی ایازی در اجلاس معاونین اجتماعی، بهداشتی و مدیران شبکههای بهداشت و درمان دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی کلان منطقه چهار آمایشی کشور که امروز چهارشنبه (18 مهرماه) در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: در اجتماعی شدن سلامت چهار موضوع مشارکت مردم، افزایش سواد سلامت مردم، همکاری بینبخشی و عدالت در سلامت برای کاهش و کنترل آسیبهای اجتماعی را دنبال میکنیم.
به گزارش"تابناک" وی با بیان اینکه صنعتی شدن جوامع منجر به تغییر بار بیماریها میشود، تصریح کرد: فاصله طبقاتی منجر به کاهش عدالت در سلامت میشود زیرا یک فرد برخوردار بهتر میتواند به مسائل سلامت توجه کند. اطلس بیماریهای ایران در نقاط مختلف شهری نیز گویای این موضوع است.
معاون اجتماعی وزیر بهداشت افزود: همچنین کاهش منابع موجود و افزایش سطح انتظار مردم از جمله موضوعاتی است که میتواند خواست مردم را از نظام سلامت افزایش دهد که در مواجهه با این موضوع با مشکل مواجه میشویم. مسأله دیگر مطالبهگری مردم در چارچوبهای مختلف است که قائدتا باید در این زمینه پاسخگو باشیم و چه بسا نتوانیم نسبت به همه موضوعات پاسخگو باشیم.
ایازی عنوان کرد: بالغ بر 75 درصد مرگ و میرها ناشی از بیماریهای غیرواگیر است و تنها حدود 48 درصد مرگ و میرها به دلیل بیماریهای قلبی و عروقی است که این موارد مسائلی را در پی دارد که باید از نظر اجتماعی به آنها پرداخته شود.
وی عنوان کرد: جهانی شدن موضوعات مرتبط با سلامت در سبک زندگی جامعه برگرفته از شرایط جهانی است که ارتباط بینالمللی در این حوزه تأثیرگذار است. در گذشته غذاهایی به نام فستفود نداشتیم و برخی بیماریهایی که امروزه با آن مواجه هستیم در جوامع گذشته وجود نداشته است.
معاون اجتماعی وزیر بهداشت با بیان اینکه همکاری بینبخشی بدون مشارکت دستگاههای دیگر با سیستم بهداشت و درمان امکانپذیر نیست، گفت: سال گذشته 336 هزار مصدوم ناشی از تصادفات داشتیم، یعنی حدود 10 هزار تخت بیمارستانی تنها برای این مصدومان اختصاص یافته بود. اما آیا واقعا نمیتوانیم این تعداد مصدومیت را کاهش دهیم؟
وی گفت: اگر اراده جدی باشد، بخشی از مشکلات قابل حل هستند اما باید هر دستگاه وظایفش را در حوزه نظام سلامت به خوبی ایفاء کند. هر چه بستر فرهنگ، اخلاق شهروندی، سبک توسعه یافتگی و ... افزایش یابد، میتوانیم کار بهتری را انجام دهیم.
ایازی اظهار کرد: اگر در حوزه درمان یک بیمارستان احداث شود تنها مسئول درمان نیستیم و مددکاری اجتماعی در بیمارستان نیز مورد نیاز است. فعالیت گروههای داوطلب جهادی در ارائه خدمات درمانی و مراقبت در منزل برخی کارهایی است که باید در حوزه درمان و اجتماعی شدن سلامت انجام شود. امروزه مردم به دنبال توسعه بیمارستان نیستند و بیمار منزلش را به بیمارستان تبدیل میکند. در حال حاضر حدود 750 واحد در کشور مجوز مراقبت در منزل را دریافت کردهاند.
وی تصریح کرد: همچنین تعداد همراهسراهای بیمار از 13 مرکز به 71 همراهسرا افزایش یافته است. وجود همراهسراها به دلیل لزوم وجود مکانی برای اسکان همراه بیمار اهمیت دارد .
معاون اجتماعی وزیر بهداشت با اشاره به تصویب سند برنامه ارتقاء فرهنگ سلامت در شورای فرهنگی عمومی کشور گفت: وزیر ارشاد به 62 دستگاه ابلاغ کردند که همه دستگاهها در حوزه فرهنگ سلامت کار را دنبال کنند و تصمیم گرفته شد که شورای فرهنگ سلامت در وزارت بهداشت راهاندازی شود تا به مسائل فرهنگ سلامت بپردازیم زیرا اگر در مساله سلامت نتوانیم رفتارمان را اصلاح کنیم، هر چقدر هزینه درمان کنیم، عملا مشکل حل نخواهد شد و باید پیشگیری قبل از درمان با اصلاح رفتار انجام شود.
وی عنوان کرد: یکی از کارهای مهم تاثیرگذار در مشارکت مردم، توسعه سازمانهای مردمنهاد سلامت است. در حال حاضر 126 سمن ملی در حوزه بیماریهای تالاسمی، هموفیلی، ام.اس و اوتیسم وجود دارد. در بعضی حوزهها مثل بیماری آلزایمر نیز باید سرمایهگذاری بیشتری شود زیرا جامعه ما به سمت سالمندی میرود.
ایازی بیان کرد: در بسیاری از مناطق سرای سمنها در حال راهاندازی است که در خوزستان نیز با مشارکت خیرین، سرای سمن در دزفول احداث خواهد شد. سمنها اقدامات مربوط به پیشگیری، توانمندسازی و فرهنگسازی را انجام خواهند داد و هزینههای درمان را کاهش میدهند. در این زمینه توسعه سمنها در استانها و شهرها از موضوعات مورد تأکید ما است.
معاون اجتماعی وزیر بهداشت گفت: تشکیل کانون سلامت در محلهها میتواند به نظام سلامت کشور کمک کند. دستورالعمل راهاندازی کانون سلامت با امضای وزیر بهداشت به استانداران سراسر کشور ابلاغ شده است تا راهاندازی این کانونها را در محلهها را دنبال کنند.
وی افزود: در شهرداری تهران 354 سرای محله راهاندازی شده است و در هر سرای محله یک خانه سلامت و در هر خانه سلامت، 10 کانون سلامت راهاندازی شده است.
ایازی اظهار کرد: 3540 کانون سلامت در تهران راهاندازی شده است و هر تهرانی میتواند یک کانون سلامت متناسب با وضعیت خودش داشته باشد. این مطالبه از استانداران کشور خواسته شده است زیرا این موضوع عملا مشارکت مردم را شکل میدهد.
وی ادامه داد: در 31 استان کشور، مجمع سلامت استان و در 276 شهرستان در سطح کشور مجمع سلامت شهرستان تشکیل شده است که این موضوع میتواند بسیاری از مسائل و مشکلات را حل کند.
همچنین دکتر ایازی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: زمانی که از اجتماعی شدن سلامت صحبت میکنیم، چهار مسأله مورد تأکید است. نخستین مسأله مشارکت مردم در خودمراقبتی برای سلامت خود و اطرافیانشان است.
وی تصریح کرد: مسأله دیگر مشارکت بین بخشی و مشارکت بین سازمانهای مردمنهاد است.
معاون اجتماعی وزارت بهداشت ادامه داد: از موضوعات دیگر در اجتماعی شدن سلامت مشارکت در توسعه زیرساختهای نظام سلامت در قالب خیریههای سلامت است.
ایازی تصریح کرد: همکاری بینبخشی بسیار حائز اهمیت است زیرا میخواهیم از ظرفیت سازمانهای دیگر استفاده کنیم. مدیران نظام سلامت و سازمان جهانی بهداشت بر این باور هستند که نظام سلامت حداکثر تا 25 درصد در سلامت مردم نقش دارد و 75 درصد دیگر در اختیار دستگاههای دیگر و خود مردم است بنابراین موضوع همکاری بینبخشی از موضوعات حائز اهمیت است.
وی عنوان کرد: هر چه سطح سواد سلامت مردم افزایش یابد به سلامت خود بیشتر توجه میکنند. اگر مردم بر این اعتقاد باشند که کمتحرکی و مصرف دخانیات، به سلامت آنها آسیب وارد میکند در خودمراقبتی و سلامت بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
معاون اجتماعی وزارت بهداشت عنوان کرد: ارتقاء سواد سلامت مردم در چهارچوب سند ملی ارتقای فرهنگ سلامت یکی از مواردی است که در این اجلاس مورد بررسی قرار میگیرد.
ایازی ادامه داد: مسأله جهارم که در این زمینه تأثیرگذار است، عدالت در سلامت است. شورای عالی سلامت و امنیت غذایی 69 شاخص را مصوب کرده که در استانها و شهرستانهای مختلف مورد پایش و ارزشیابی قرار بگیرند تا عدالت در سلامت مشخص شود و برای آن نظام مداخله تعیین شود. مبتنی بر این رویکرد در مساله کاهش آسیبهای اجتماعی خواهیم پرداخت.
وی تصریح کرد: پس از بررسیهای مسائل امروز، دو پنل و چهار گروه تشکیل میشوند و متعاقبا نتایج کارگروهها اعلام خواهند شد. امیدواریم با اقداماتی که انجام میشود، به توسعه سلامت استانهای خوزستان و لرستان کمک شود.
معاون اجتماعی وزارت بهداشت گفت: میزان کمک خیرین به نظام سلامت در سال گذشته حدود 1700 میلیارد تومان بوده است که در سال 95 این رقم به حدود 1500 میلیارد تومان بود. امسال نیز شاهد کمکهای خیرین بودهایم، هر چند مسائل اقتصادی در این زمینه تأثیرگذار بوده است اما امیدواریم تا پایان سال شاهد کمکهای گستردهتر مردم باشیم.
ایازی گفت: حدود 900 خیریه در حوزه سلامت و 700 سازمان مردمنهاد سلامت به ما کمک میکنند تا بخشی از مسائل و مشکلات نظام سلامت را با مشارکت خیرین و سازمانهای مردمنهاد رفع کنیم.
در ادامه علیحسین حسینزاده اظهار کرد: بحث رویکرد اجتماعی در حوزه وزارت بهداشت سالها مغفول مانده بود که اکنون ضرورت و توجه به این مقوله ایجاد شده است.
وی تصریح کرد: باید به بحث آموزش توجه شود که در این زمینه باید ارتباط وسیع و عمیقی با آموزش و پرورش داشته باشیم. موضوعات مختلفی از جمله قانونگریزی در بحث آموزش مرتبط هستند.
وی با تأکید بر لزوم توجه به کیفیت آموزش تصریح کرد: شاخصهای مختلف نشان میدهد که حوزه تعلیم و تربیت مشکلات فراوانی دارد. زمانی که از اجتماعی شدن حوزه سلامت صحبت میکنیم نگاهمان به کیفیت است، نه به کمیت و این مقوله ایجاد نمیشود مگر از طریق حوزه آموزش و پرورش.
معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان ادامه داد: کیفیت آموزش با تغییر سالیانه کتابهای آموزشی ایجاد نمیشود. اگر تمام اعتبارات را در حوزه بهداشت و درمان هزینه کنیم، باز هم کفایت نمیکند. اگر میخواهیم شاخصهایمان را در مسائل مختلف ارتقاء دهیم، باید به آموزش و پرورش جامعه توجه کنیم.
حسینزاده بیان کرد: در خوزستان دچار مشکلات اقلیمی از جمله گرما، آب و هوا و ریزگردها هستیم که از مجموعه مدیران وزارت بهداشت تقاضا داریم با وجود این موارد به خوزستان توجه جدیتری داشته باشند.
معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان اظهار کرد: همچنین خوزستان بعضا میزبان حرکتهای مردمی است که جنبه کشوری و بینالمللی دارند و حوزه شبکه بهداشت و درمان درگیر این مسائل میشود و باید خدمات ارائه دهد.
وی ادامه داد: در ایام اربعین حسینی بیش از دو میلیون نفر از طریق خوزستان به عتبات عالیات سفر میکنند. خوزستان به مدت دو ماه پذیرای این زائران است و حجم کار وسیعی را متقبل میشویم.