سوم خرداد در تقویم ایران یادآور آزادسازی است. سه دهه پیش در چنین روزی خرمشهر شهر خون و قیام از اسارت رژیم بعثی عراق آزاد شد و اکنون بعد از 31 سال از آن روز تاریخی قیمت بنزین با تصمیم دولت آزاد شد.
گرچه نرخ این فرآورده نفتی تا رسیدن به فوب منطقه و آزاد شدن واقعی فاصله زیادی در پیش دارد اما بازهم مردم بخصوص قشر متوسط و ضعیف جامعه نگران از پس لرزه های این افزایش هستند.
با اینکه پیشتر مسئولان دولت تدبیر و امید بارها از تثبیت قیمت بنزین حداقل تا پایان امسال خبر داده بودند اما وقتی خرداد از راه رسید و برخلاف ماههای گذشته سهمیه بنزین خودروهای شخصی واریز نشد،شایعات در خصوص افزایش قیمت یا تک نرخی شدن بنزین بیشتر رنگ واقعیت گرفت.
بر همین اساس روابط عمومی شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی در اطلاعیه ای اعلام کرد: وضعیت خوروهای سواری شخصی و موتورسیکلتها در مرحله تصمیم گیری است که پس از ابلاغ به این شرکت متعاقبا اعلام خواهد شد. در حالی که وزیر نفت از هر اظهار نظری در خصوص نحوه تعیین قیمت بنزین خودداری کرد و از مردم خواسته بود تا آخر هفته صبر پیشه کنند ظرف سه روز و پیش از سرآمدن مهلت تعیین شده از سوی آقای وزیر در مورد سرنوشت بنزین تصمیم گیری شد.
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در اطلاعیه ای اعلام کرد: در چهار چوب مصوبات مجلس شورای اسلامی و مصوبه هیات وزیران با هدف یکسان سازی قیمت حاملهای انرژی و حذف سهمیه بندی فعلی و تعدیل قیمت برخی فرآورده های نفتی از ساعت 24 سه شنبه پنجم خرداد ماه سال جاری نرخ بنزین موتور هر لیتر هزار تومان، بنزین سوپر هر لیتر هزار و 200 تومان، نفت گاز و نفت کوره هر لیتر 300 تومان، نفت سفید هر لیتر 150 تومان، گاز مایع هر کیلو گرم 230 تومان و سوخت هواپیماهای مسافربری هر لیتر 600 تومان تعیین شد.
مهلت استفاده از بنزین 700 تومانی هم برای دارندگان کارتهای سوخت خودروهای شخصی و موتور سیکلت پایان شهریور ماه اعلام شده است. بدین ترتیب پرونده جنجالی بنزین که از سال 86 پس از صرف هزینه هنگفت برای تجهیز جایگاه ها به کارت سوخت و استفاده از کارتهای هوشمند سوخت و مسائل و حاشیه های آن باز بود، بسته شد.
نگرانی از گرانی
اما این تغییر ناگهانی بدون شک ابعاد دیگری هم خواهد داشت و تبعات این افزایش بر زندگی مردم بی تاثیر نیست.
وضعیت متزلزل اقتصادی مردم و کوچکتر شدن سفره ها در سالهای اخیر باعث شده این تغییر قیمت مردم را نگران تر از گذشته کند.
از آنجایی که در کشور ما قیمت شیر مرغ تا جان آدمیزاد به نرخ بنزین وابسته است و افزایش قیمت این حامل انرژی بهانه ای برای افزایش نرخ سایر کالاهای مصرفی و خدماتی است و تاثیر مستقیم بر زندگی مردم دارد پس تعیین نرخ بنزین برای همه افراد جامعه مهم و حیاتی است.
با اینکه واقعی شدن قیمت بنزین یا حداقل تک نرخی شدن آن دیر یا زود باید اتفاق می افتاد وبا توجه به مشکلات عدیده ای که دولت تدبیر و امید با آن مواجه است، عقل سلیم هم همین را می گوید اما مشکل اینجاست که مسئولان ما تا لحظه آخر و به قول معروف تا دقیقه 90 از هر اظهار نظری شانه خالی می کنند یا توپ را در زمین دیگری می اندازند. کسی خیال مردم را راحت نمی کند و در خصوص موضوعات مهم اینچنینی همه چیز در هاله ای از ابهام قرار دارد.
معمولا مذاکرات پشت درهای بسته انجام و پس از اتخاذ تصمیم از طریق اطلاعیه به اطلاع مردم می رسد. این در حالی است که دهها علامت سوال در ذهن شهروندان وجود دارد که کسی به انها پاسخ نمی دهد.
مبارزه با قاچاق سوخت
هرچند این تصمیم تبعات مثبتی از جمله مبارزه با قاچاق سوخت را در پی دارد و تا حدود زیادی جلوی خروج سوخت ارزان از مرزها را می گیرد اما دولت باید با تدبیر و آگاهانه جلوی افزایش کاذب قیمتها و گرانی را بگیرد.
به هر حال تک نرخی شدن بنزین،موضوع تازه ای نیست و قریب به یک دهه است که دولت در این جهت گام برداشته و سناریوهای مختلفی را نیز برای رسیدن به این هدف تعریف و اجرا کرده است.
پس از اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها در اردیبهشت ماه سال گذشته قیمت هر لیتر بنزین نیمه یارانه ای به ۷۰۰ تومان و بنزین آزاد به ۱۰۰۰ تومان افزایش یافته بود.
علاوه بر این، در ادامه تغییرات بنزینی در دولت تدبیر و امید از بهمن ماه سال گذشته با حذف بنزین ۴۰۰ تومانی این فرآورده به صورت دو نرخی و با دو قیمت ۷۰۰ و ۱۰۰۰ تومان در جایگاه ه بنزین مصرفی تهران در هفته منتهی به ٢٥ اردیبهشت ماه امسال، به بیش از ١٠٢ میلیون لیتر رسید. هم اکنون نیز قیمت بنزین به هزار تومان به ازای هر لیتر رسیده است .
مصرف بنزین تهران رکورد زد
بر اساس این گزارش مصرف بنزین تهران در هفته های پایانی اردیبهشت ماه از مرز 100 میلیون لیتر گذشت.
براساس اعلام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، مصرف بنزین در بازه زمانی ١٩ تا ٢٥ اردیبشهت ماه امسال، ١٠٢ میلیون و ٦٠٠ هزار لیتر بود که این مقدار در مقایسه با هفته پیش ( ٩٤ میلیون و ٦٠٠ هزار لیتر)، هشت میلیون لیتر افزایش یافته است.
بر پایه این گزارش، میانگین مصرف بنزین در این بازه زمانی، ١٤ میلیون و ٦٥٧ هزار لیتر بود که در قیاس با هفته پیش از آن (١٣ میلیون و ٥١٤ هزار لیتر)، یک میلیون و ١٤٣ هزار لیتر افزایش یافته است.
بیشترین مصرف در تهران با ١٦ میلیون و ٥٠٠ هزار لیتر به روز پنجشنبه ( ٢٤ اردیبهشت ماه) و کمترین میزان آن با ١٣ میلیون و ٨٠٠ هزار لیتر به روز یکشنبه (٢٠ اردیبهشت ماه) مربوط می شود، عرضه شده بود.