در غرب محلهی جیلارد دماوند، قبرستان وسیعی با سنگ قبرهای بسیار بزرگ و حجیم واقع شده که به نام قبرستان یهودیان "گیلیارد" شهرت دارد.
گورستان تاریخی "گیلیارد" در شمال غربی میدان جهاد گیلاوند واقع شده و بر اساس کتاب «ایران باستان» این منطقه اولین محل اسکان کلیمیان ایران که در سال ۷۴۴ هجری قمری پس از اسارت به ایران تبعید شدند، است.
در حال حاضر قسمتی از قبرستان یهودیان گیلیارد که از سال 720 قبل از میلاد متعلق به یهودیان بوده، باقی است، دو دیگر آثاری از کنیسه و حمام یهودیان شاید باقی نمانده باشد.
ولی تا مدتها برخی از یهودیان تهران علاقهمند بودند که پس از مرگ نیز قبرشان محفوظ و دست نخورده بماند و وصیت میکردند که جنازهشان را به تپههای گیلیارد منتقل کنند و در آن جا به خاک بسپارند تا از دستبرد دگرگونی روزگار محفوظ و برکنار بمانند.
این گورستان امروزه در وضعیت نامناسبی قرار دارد. تعدادی از سنگ قبرها شکسته و پراکنده شدهاند. در مجاورت گورستان در قسمت شرق و جنوب شرق آن محل انباشت زباله، خاک و خاشاک و نخاله ساختمانی میباشد. کثرت قبور موجود در گورستان نشان از آن دارد که یهودیان در گذشته اقلیت بزرگی در منطقه به شمار میرفتند ولی امروزه از تعداد آنها آمار دقیقی در دست نیست. به همین دلایل است که این روزها خبر از ثبت این گورستان در آثار ملی به گوش می رسد.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دماوند از ثبت شدن گورستان تاریخی گیلیارد در دماوند خبر داد.
شهرام شریفی، رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دماوند، با اشاره به ثبت ملی گورستان تاریخی "گیلیارد" ، گفت: "این گورستان تاریخی به شماره ۳۱۶۹۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است"
وی با بیان اینکه تاکنون ۷۳ اثر تاریخی شهرستان دماوند ثبت شده است، اظهار کرد: "گورستان تاریخی گیلیارد رتبه هفتاد و سومین اثر ثبت شده از شهرستان دماوند در فهرست آثار ملی کشور را به خود اختصاص میدهد."
شریفی ادامه داد: "گورستان تاریخی «گیلیارد» به دلیل جاذبه های بسیار زیبای توریستی و گردشگری یکی از آثار فوق العاده این خطه به شمار میآید و طبق برنامه ریزیهای صورت گرفته در آینده ای نزدیک، در نظر داریم این گورستان تاریخی را به سایت موزه مردم شناسی تبدیل کنیم."
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دماوند در پایان تأکید کرد: "ثبت این اثر ملی میتواند در صنعت توریسم و گردشگری این منطقه تاثیر به سزا و مؤثری داشته باشد."