«تنگ قران» آینه عبرت خورهای بندرعباس است وظیفه شهردار این نیست چکمه بپوشد و ...
مقایسه 30 سال پیش دروازه قرآن شیراز با وضعیت کنونی به بهانه توسعه شهری نتیجه مدیریتهای ناکارآمد و غیرمتخصص در مسائل شهرسازی، عمرانی و دخالت افراد ناکاردان در اجرای طرحهای عمرانی دورههای متوالی است که معمولا سیاستها و برنامههای جداگانهای داشته و یا مسیر صحیح مدیران را ادامه نداده و یا هم برنامههای غلط مدیریت گذشته را ادامه دادهاند. «سیل» چالش امروز و دیروز نیست بلکه آنچه که امروز چالش ایجاد کرده عدم مدیریت صحیح منابع، محیط زیست و مهمتر از همه بیتوجهی و غفلت از مهندسی رودخانه است که به دلایل مختلف کنار گذاشته شده، گویا تصور مسئولان و مدیران شهری بر این بوده که دنیا رو به اتمام است و خشکسالی نیز ابدی، بنابراین بدون توجه به آینده و احتمالات جوی، محیط زیست را به طور فاحشی دستکاری کرده و آنچه امروز شاهدیم حاصل همین تصورات غلط است. فاجعه «تنگ قران» هم گذشت قطعاً اولین و آخرین هم نخواهد بود، نگارنده تخصص و اطلاعاتی در مورد چون و چرای دلایل این حادثه ندارد و آنگونه که مسئولان و نمایندگان مجلس شیراز میگویند عدم لایروبی لولههایی که به قطر 2 متر در دهه 70 برای انتقال آب از حاشیه دروازه قران به رودخانه خشک کار گذاشته شده بود عامل این فاجعه بوده است و حال که مسیر انتقال آب خیابان شده باید از ریختن زباله و نخاله در این مسیر جلوگیری میشد تا چنین حادثهای رخ ندهد.
اما هر چه که هست یک درد مشترکی است که با دیدن آن وضعیت، نگرانی برای شهر بندرعباس هم وجود دارد. ویژگی های مشترک فارس و هرمزگان در این زمینه و رخداد این حادثه زنگ خطری است تا مسئولان شهری استان هرمزگان بیدار شوند. همانگونه که ذکر شد غفلت از مهندسی رودخانه ها و بیتوجهی به مسیر سیلاب و بستن مسیرهای جریان آب باران به سمت شهرها بدون توجه به وضعیت گذشته آنها، شهر بندرعباس را مستعد فاجعه در زمان رخداد چنین حوادثی می کند. رفتار غیرحرفه ای که در گذشته با خورهای بندرعباس صورت گرفت و همچنان ادامه دارد را باید جدی گرفت.
65 خور در شهر بندرعباس وجود دارد که در گذشته و طول تاریخ سیلابها مسیر طبیعی خود را پیدا کرده بودند اما به مرور زمان دستخوش تغییرات در چینش، ابعاد و مسیر توسط مسئولان و متولیان وقت شدند.آنان که سیلابهای گذشته را به یاد دارند به خوبی میدانند تا حدود 15 سال پیش سیلابها مسیرخود را پیدا میکردند اما از دهه 80 که رشد شهرسازی در بندرعباس شدت گرفت و رفتارهای غیر مهندسی با متولیانی غیرمتخصص شروع شد به جایی رسید که اکنون شهردار ناچار است به جای اینکه با تدبیر در مسایل شهری و ساخت و ساز اجازه ندهد آب به خانههای مردم برود، ناچار میشود چکمههای «طلایی» بپوشد و پیرزنان را از خانههای غرق آب نجات دهد. در محله سنگ کن بندرعباس با کوچکترین بارندگی سیلاب وارد منازل مردم میشود اما فاجعه آمیزتر، صدور مجوز برای احداث بناهای چند طبقه بر اراضی آب منطقهای لبه خورهاست مصداق بارز آن محدوده خور نایبند بین چهار راه نان و چهار راه گفتگوی تمدنهاست.
چنانچه بارندگی شدید و سیلابی در ارتفاعات بندرعباس شکل بگیرد شهر بندرعباس دچار فاجعه خواهد شد که جبران آن را نشاید. این دستکاریهای بشرامروزی که مصداق آن در خور محله «بهشت بندر» هم مشهود است فقط در حالت عادی پاسخگوست و شاید زیباییهای فریبنده حاشیه آن حاشیه نشینانش را تحویل سیلاب دهد.آنگونه که متخصصین امر میگویند، احداث پل بر روی خورهای شهر بندرعباس معضل دیگری است که مانع جریان عادی مسیر آب میشود.
ریشه همه این مسائل را میتوان در انتصابات سیاسی در شهرداری ها جستجو کرد که بدون توجه به تجربه و تخصص زیر بار مسئولیت سنگین شهری میروند و نهایتاً چنین فاجعههایی مانند «تنگ قران» شیراز به بار می آورد. سالها پیش در شورای شهر و شهرداری بندرعباس مطالعه طرح جامع خورها مطرح شد و همین اواخر حتی در سفر ریاست جمهور و بازدید شبانه وزیر کشور از ساحل بندرعباس نیز به طور جدی بر آن تأکید میشد اما تاکنون عملاً از سوی شهرداری حرکتی در این راستا ملموس نیست.
امیدواریم مدیریت شهری و شورای شهر از فاجعه «تنگ قران» شیراز درس بگیرند و اشتباهات مدیران گذشته را تکرار نکنند و با حفظ مسایل زیست محیطی و طبیعی آن با توجه به کم عرض بودن شهر بندرعباس احتمال باران های سیل آسا را دور از ذهن برای این شهر نپندارند.
انتهای پیام/*