به گزارش
تیتر شهر،
استفاده از سوخت های فسیلی، سازگار با محیط زیست در پیمان کیوتو و برای
کاهش هشت درصدی گازهای آلاینده در بنزین، مورد تصمیم گیری و توافق کشورهای
عضو قرار گرفت و قرار شد از سال 1990 تا 2012 این کاهش اتفاق بیفتد.
انتشار
گازهای آلاینده ناشی از سوخت بنزین در اغلب کشورها سبب شد تا در پیمان‌های
مختلف بین‌المللی، کاهش درصد گازهای آلاینده مورد توافق قرار گیرد تا در
این راستا بیشترین گاز تولیدی یعنی دی اکسید کربن، کاهش یافته و در نتیجه
از مخاطرات زیست محیطی، سوخت‌های فسیلی بکاهد.
در کشور ما نیز
براساس آنچه در دنیا و به ویژه کشورهای اروپایی به عنوان استاندارد سوخت در
نظر گرفته شده بود عمل شد و استاندارد "یورو" به عنوان، معیار سنجش، کیفیت
بنزین مصرفی در خودروها مورد استفاده قرار گرفت.
استاندارد یورو یک
تا شش،حداکثر مقدار مجاز برای انتشار گازهای آلاینده ناشی از سوخت بنزین و
گاروئیل را مشخص میکند و بر همین اساس باید در کشور ما طی سال‌های 89 و 90
بنزین یورو 2 توزیع و استفاده، در سال‌های 91، 92 و 93 بنزین یورو 4 مورد
استفاده قرار می گرفت و در نهایت در سال 94 کیفیت بنزین به یورو 6 ارتقا می
یافت که در حال حاضر با تعللی که در راه اندازی مجتمع های بنزین سازی رخ
داد این طرح با تاخیر در ایران اجرایی شد.
واردات بنزین در یک دهه
گذشته به سبب تحریم‌ها با مشکلات اساسی روبرو شد و غالب بنزین مورد استفاده
در کشور یا از سوی پتروشیمی ها تولید شد که در کیفیت بنزین تولیدی
پتروشیمی‌ها هنوز ابهامات بسیاری وجود دارد یا بنزین‌های معمولی و سوپر با
استانداردهای یورو 2 وارد و توزیع شد که در نهایت چرخه تحریم و عدم تولید
به موقع بنزین یورو4 دست به دست هم داد تا شدت آلاینده‌ها در شهرهای مختلف
افزایش یابد.
از طرف دیگر خودروسازان نیز مکلف بودند از سال 90 تا
91 استاندارد یورو 2 خودروهای خود را به یورو 4 ارتقا دهند که این اتفاق
نیز در زمان خود رخ نداد و بنزین‌هایی که هم اکنون با عنوان "یورو 4" در
برخی استان‌ها از جمله البرز، مرکزی، تهران و اصفهان توزیع می شود، به خوبی
در خودروهای ایرانی سوخت نشده و فرآیند کامل سوخت را با نقص روبرو می
سازد.
ناقص سوختن بنزین یورو 4 در خودروهایی که برای این منظور
مناسب‌سازی نشده اند، سبب شده تا نتایجی که سوخت یورو 4 در کشورهای اروپایی
برای کاهش آلاینده های زیست محیطی داشته، در ایران تکرار نشود.
همچنین
جابجایی سریع بنزین از محل تولید تا مصرف نیز موجب تبخیر و تقطیر، سریع
این بنزین و کاهش کیفیت بنزین در هنگام سوخت شده است. کاهش کیفیت بنزین یور
4 از محل تولید تا مصرف در حالی است که در کیفیت بنزین یورو 4 تولیدی در
پالایشگاه اراک و اصفهان نیز که اقدام به اجرای این طرح کرده اند، مورد نقد
است.
یکی دیگر از مشکلات سر راه تحقق سوخت پاک و هوای سالم در
کلانشهرها، کمیت بنزین یورو 4 است که توزیع مناسب این بنزین در همه شهرها
را با مشکل روبرو کرده است. در حال حاضر 28 میلیون لیتر بنزین یورو 4 در
کشور تولید می شود و این در حالیست که نیاز روزانه بنزین ایران بیش از 64
میلیون لیتر است و این بدان معناست که بیش از دو سوم بنزین موجود در
خودروها، همچنان بدون استانداردهای یورو 4 سوخت می شود.
براساس
مصوبات قبلی در این حوزه باید تا سال 94، استاندارد بنزین مصرفی کشور به
یورو 6 ارتقا می یافت اما به رغم این تصمیم، مسئولان وعده توزیع 60 میلیون
لیتر بنزین یورو 4 تا پایان سال 95 می دهند که نشان میدهد ایران از زمانبدی
رسیدن به سوخت استاندارد، حدود دو سال عقب مانده است.
عقب ماندگی
در حوزه تولید و توزیع سوخت استاندارد، تبعات زیست محیطی تردد خودروها را
افزایش داده است اما اگر همه مشکلات به اینجا ختم شود، باز هم جای امدیواری
برای رسیدن به هوای باکیفیت بهتر باقی می ماند ولی دغدغه اساسی با وجود
تولید متناسب با نیاز هم، زمانی قابل حل است که در قدم موازی با تولید،
خودروسازان نیز از استانداردهای جهانی عقب نشینی نکرده و پا به پای سوخت
کیفیت خودروهای خود را افزایش دهند.
به گفته سردار تیمور حسینی،
رئیس پلیس راهور تهران، "اگرچه خودروهای تولید داخل با استاندارد یورو4
شماره گذاری می شوند اما کارکرد این خودروها در کمتر از یک سال به یورو2
کاهش می یابد" که در صورت حاکمیت این شرایط، تولید و توزیع سوخت یورو 4
تنها ابزاری برای اقناع افکار عمومی در برابر مطالبه هوای سالم است وگرنه
در عمل تغییر چندانی در حوزه کیفی سازی سوخت و خودروها در کشور رخ نداده
است.