خانوادههای ایرانی در مسیر «کار بیشتر برای بقا»
به گزارش خبرنگار تابناک در استان اصفهان، تورم عمومی که در ماههای اخیر در کانال نزدیک به ۵۰ درصد در نوسان است، عملاً قدرت خرید خانوارهای ایرانی را تحت فشار کمسابقهای قرار داده است. افزایش پیدرپی قیمت کالاهای اساسی و هزینههای روزمره، باعث شده سفره بخش بزرگی از جامعه روزبهروز کوچکتر شود. گزارشهای میدانی نیز نشان میدهد که حتی دهکهای درآمدی متوسط امروز برای مدیریت هزینههای خوراک و مسکن با مشکل جدی روبهرو هستند.
وقتی همه اعضای خانواده شاغل میشوند
در شرایطی که هزینههای زندگی تقریباً هر ماه رکورد تازهای بر جا میگذارد، بسیاری از خانوادهها دیگر با درآمد یک نفر قادر به ادامه زندگی نیستند. اکنون الگوی جدیدی شکل گرفته: «کار کردن همه اعضای خانواده». پدر، مادر و حتی فرزندان دانشجو برای تأمین مخارج پایه مجبور به اشتغال شدهاند. این تغییر ساختاری در سبک زندگی ایرانیان، نه از روی انتخاب، بلکه نتیجه فشار شدید معیشتی است.
سنگینی بار گرانی روی سفره مردم
روند صعودی قیمت کالاهای ضروری از جمله نان، لبنیات، میوه و سبزی به شکلی محسوس بر سبد غذایی مردم اثر گذاشته است. در بسیاری از شهرها، اقلامی که زمانی جزء کالاهای معمول روزانه بودند، امروز به کالاهای نسبتاً گران تبدیل شدهاند. کارگران و کارمندان در گفتوگو با تابناک میگویند که خرید پروتئین، میوه یا حتی سبزیجات به یک چالش واقعی تبدیل شده و بسیاری از خانوادهها ناچار به حذف یا کاهش این اقلام از سبد خود شدهاند. هم به لحاظ مطالعات کیفی و هم کمی به وضوع مشخص است که مردم توان خرید قبل را ندارد و هر روز مجبورند مصرف مورد نیاز را کاهش دهند.
افزایش اضطراب، خستگی و ناامنی اقتصادی
افزایش مداوم هزینهها تنها یک موضوع اقتصادی نیست؛ آثار اجتماعی و روانی آن نیز به شدت قابل مشاهده است. فشار مالی، اضطراب آینده، فرسودگی ناشی از چند شغله شدن و کاهش کیفیت روابط خانوادگی از مهمترین پیامدهای وضعیت کنونی است. کارشناسان هشدار میدهند اگر روند فعلی ادامه یابد، احتمال بروز مشکلاتی نظیر افزایش نارضایتی اجتماعی، کاهش بهرهوری کاری و گسترش فقر ساختاری دور از ذهن نیست.
آیا سیاستهای اقتصادی قادر به مهار بحران هستند؟
با وجود تلاشهای اعلامشده برای کنترل نقدینگی و مدیریت قیمتها، بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که بدون اصلاحات جدی در بودجه، سیاستهای ارزی و کنترل تورم ساختاری، امکان مهار فشار معیشتی وجود ندارد. آنان تأکید میکنند که حمایت هدفمند از دهکهای آسیبپذیر، کاهش کسری بودجه و افزایش شفافیت اقتصادی باید در اولویت قرار گیرد؛ در غیر این صورت، روند فرسایشی کنونی ممکن است وارد مرحلهای خطرناکتر شود.
مشکلات معیشتی مردم امروز بیش از هر زمان دیگری ملموس است. تورم بالا، هزینههای روزافزون و کاهش قدرت خرید باعث شده بسیاری از خانوادهها برای «زنده نگهداشتن سفره» مجبور به تغییر سبک زندگی و افزایش کار شوند. اقتصاد ایران در نقطهای قرار دارد که نیازمند تصمیمهای بزرگ و اصلاحات فوری است؛ تصمیمهایی که میتواند تعیین کند سفره خانوادههای ایرانی در ماهها و سالهای آینده چه شکلی خواهد داشت.